top of page

Pulmoner ödem

Güncelleme tarihi: 28 Eyl

Pulmoner ödem, alveoler ve interstisyel boşluklarda sıvı birikimi ile karakterize bir klinik durumdur. Etiyolojisi genel olarak iki ana başlık altında incelenir: kardiyojenik ve kardiyojenik olmayan nedenler. En sık rastlanan kardiyojenik neden, akut miyokard infarktüsü gibi durumların yol açtığı akut dekompanse kalp yetmezliğidir. Kardiyojenik olmayan en yaygın sebep ise ARDS olup, genellikle pnömoni veya sepsis gibi ciddi inflamatuvar süreçler sonucu gelişir.

Klinik prezentasyon genellikle ilerleyici dispne, hipoksemi belirtileri (örneğin siyanoz, taşikardi) ve kardiyojenik pulmoner ödemde S3 gallop gibi ekokardiyografide veya oskültasyonda duyulan kardiyak seslerle karakterizedir.

Tanıyı doğrulamak ve altta yatan nedeni aydınlatmak amacıyla çeşitli laboratuvar ve görüntüleme çalışmaları yapılır. Bu testler arasında:

•BNP ölçümleri,• Kardiyak markerler, Akciğer grafi ve POCUS  (pulmoner konjesyonun derecesini belirlemek ve olası plevral efüzyonları değerlendirmek için) yer alır.

Tedavi, esas olarak hemodinamik ve solunum desteği sağlamaya yöneliktir ve solunum yetmezliğinin önlenmesini hedefler. Farmakoterapi kullanımı ve seçilecek ajan, hastalığın etiyolojisine bağlı olarak değişir. Kardiyojenik ödemde, diüretikler, vazodilatörler ve inotropik ajanlar tercih edilirken, kardiyojenik olmayan ödemde sıvı dengesi, mekanik ventilasyon ve altta yatan nedenin tedavisi esastır.


Etiyoloji

Pulmoner ödem, genellikle iki ana kategori altında incelenir: kardiyojenik ve non-kardiyojenik nedenler. Her iki tipin patofizyolojisi ve klinik yönetimi farklılık gösterir.


Kardiyojenik Pulmoner Ödem:

Kardiyojenik pulmoner ödem, sol ventrikülün işlev bozukluğu nedeniyle akciğer kapillerlerinde basınç artışına bağlı olarak gelişir. Bu basınç artışı, kapillerlerden interstisyel dokuya ve alveollere sıvı sızmasına yol açar.

• Sol ventrikül yetersizliği: En sık neden. Akut veya kronik kalp yetmezliği, sol ventrikülün kanı etkili bir şekilde pompalayamamasına neden olarak pulmoner basınç artışına yol açar.

• Miyokard enfarktüsü: Kalp kasının bir bölümünün hasarlanması sol ventrikülün işlev bozukluğuna neden olur.

• Mitral kapak darlığı/ yetmezliği: Kanın pulmoner dolaşıma geri kaçmasıyla pulmoner venöz basınç artar.

• Aort kapak yetmezliği/darlığı: Sol ventrikül üzerindeki yük artışı sonucunda gelişir.

 Non-Kardiyojenik Pulmoner Ödem:

Non-kardiyojenik pulmoner ödemde kapiller hidrostatik basınç normaldir. Alveolo-kapiller membranın permeabilitesi artar, bu da plazmanın alveollere sızmasına yol açar.

En sık rastlanan formu ARDS’dir.


• ARDS: Sepsis, travma, aspirasyon, enfeksiyon gibi birçok nedenle gelişebilir.

• Pulmoner emboli: Büyük bir pulmoner arterin tıkanması akciğer dokusunda inflamasyon ve permeabilite artışı yaratır.

• Yüksek irtifa pulmoner ödemi: Özellikle yüksek irtifalarda yetersiz oksijenlenme sonucu gelişir.

• Toksik inhalasyonlar: Kimyasal maddelerin veya gazların solunmasıyla akciğer hasarı.

• Nörojenik pulmoner ödem: Merkezi sinir sistemi hasarı sonucu gelişir.




ree

Patofizyoloji

Pulmoner ödemin patofizyolojisi, kapiller endotel ve alveoler epitel hücreler arasındaki dengenin bozulmasına bağlıdır. Normalde alveoller, sıvının alveoler boşluğa geçişini engelleyen bir bariyer ile korunur. Fakat aşağıdaki mekanizmalarla bu bariyer bozulabilir:


• Kardiyojenik Mekanizma: Sol ventrikülün kanı etkili bir şekilde pompalayamamasıyla pulmoner venöz basınç artar. Bu durum, kapillerlerde hidrostatik basıncın artmasına yol açar ve sıvı interstisyel dokuya ve alveollere sızar. Pulmoner kapiller kama basıncı (PCWP) genellikle yükselmiştir.

• Non-Kardiyojenik Mekanizma: Alveolo-kapiller membranın hasar görmesi, membranın geçirgenliğini arttırır. Sıvı, alveol içine geçer ve pulmoner ödem gelişir. Bu mekanizmada pulmoner kapiller kama basıncı normaldir veya düşüktür.


Klinik

Pulmoner ödem genellikle akut olarak başlar ve aşağıdaki bulgularla kendini gösterir:

Solunum semptomları:

• Şiddetli dispne 

• Ortopne 

• PND : Gece uykusundan ani nefes darlığı ile uyanma.

• Taşipne

•(raller, ince krepitasyonlar)

• Hemoptizi  bazen görülebilir.


Kardiyak semptomları:

• Taşikardi 

• Juguler venöz dolgunluk (kardiyojenik nedenlerde belirgindir)

• Soğuk, nemli cilt

Diğer semptomlar:

• Anksiyete, huzursuzluk

• Terleme

• Hipotansiyon (non-kardiyojenik pulmoner ödemde yaygındır)


Tanı

Pulmoner ödemin tanısı klinik bulgulara, laboratuvar testlerine ve görüntüleme yöntemlerine dayanır.


• Fizik muayene:

• Akciğerlerde yaygın raller duyulabilir.

• Ciddi vakalarda siyanoz görülebilir.

•Akciğer grafi :

• Kardiyojenik pulmoner ödem: Bilateral perihiler infiltrasyonlar (“kelebek kanadı görünümü”), genişlemiş kalp gölgesi (kardiyomegali).

• Non-kardiyojenik pulmoner ödem: ARDS’de tipik olarak bilateral difüz infiltratlar görülür. Kalp gölgesi normaldir.

• Arteriyel Kan Gazı :

• Hipoksemi sıklıkla mevcuttur.

• Hiperkapni genellikle ağır vakalarda görülür.

• Ekokardiyografi:

• Sol ventrikül disfonksiyonu veya kalp kapak hastalıklarını değerlendirmek için kullanılır.

• Pulmoner kapiller kama basıncı :

• Kardiyojenik pulmoner ödemde PCWP genellikle >18 mmHg, non-kardiyojenik ödemde ise normaldir.


Tedavi

Pulmoner ödemin tedavisi, altta yatan nedene ve semptomların ciddiyetine bağlıdır. Ana tedavi yaklaşımları şunlardır:

Kardiyojenik Pulmoner Ödem Tedavisi:

Oksijen Tedavisi:

• Hipoksemiyi düzeltmek için oksijen verilir. Ciddi durumlarda mekanik ventilasyon gerekebilir.

Diüretikler:

• Furosemid gibi diüretikler, sıvı atılımını arttırarak pulmoner venöz basıncı azaltır.

Vazodilatörler:

• Nitrogliserin gibi ilaçlar, sistemik vasküler direnci ve preload’u azaltarak kalbin iş yükünü hafifletir.

İnotroplar:

• Dopamin, dobutamin gibi ilaçlar, kalbin kontraktilitesini arttırarak kardiyak output’u iyileştirir.


Non-Kardiyojenik Pulmoner Ödem Tedavisi:

ARDS tedavisi:

• Altta yatan nedeni tedavi etmek en önemli adımdır (örneğin enfeksiyon, sepsis, travma).

• Mekanik ventilasyon genellikle gereklidir.

Sıvı yönetimi:

• Dikkatli sıvı dengesi sağlanmalıdır. Fazla sıvı verilmesi pulmoner ödemi kötüleştirebilir.

Destek tedavisi:

• Sedasyon, paralizi gibi ek tedavilerle ventilasyon optimize edilebilir.

Komplikasyonlar

Tedavi edilmemiş pulmoner ödem aşağıdaki komplikasyonlarla sonuçlanabilir:

• Hipoksemiye bağlı multiorgan yetmezliği

• Akut respiratuvar asidoz



Kaynakça

Son Yazılar

Hepsini Gör
Brugada sendromu

Brugada sendromu, genellikle SCN5A genindeki mutasyonlara bağlı olarak gelişen, otozomal dominant kalıtım gösteren ve ani kardiyak ölüm riski taşıyan kalıtsal bir kardiyak kanalopati türüdür. Hastalı

 
 
 
Kardiyak İmplante Edilebilir Elektronik Cihazlar

Kardiyak implante edilebilir elektronik cihazlar , pil ile çalışan ve çeşitli kardiyak hastalıkların tedavisinde kullanılan tıbbi cihazlardır. Bu gruba kalıcı kalp pilleri , otomatik implante edilebil

 
 
 

Yorumlar

5 üzerinden 0 yıldız
Henüz hiç puanlama yok
Puanlama ekleyin

Önemli Uyarı

 Bu sitede yer alan içerikler , yalnızca hekimler ve hekim adayları için hazırlanmıştır. Bilgiler, yalnızca uzman kişiler tarafından değerlendirilip uygulanmalıdır. Hekim olmayan bireylerin bu içerikleri kullanması önerilmez.

İçeriklerin yanlış kullanımından kaynaklanabilecek olumsuz sonuçlardan sitemiz sorumlu değildir. Sağlıkla ilgili kararlarınızı mutlaka bir uzmanla görüşerek alınız.

bottom of page